بیمه تامین اجتماعی
سازمان تأمین اجتماعی ایران یک سازمان بیمه گر اجتماعی است. این سازمان عمومی غیردولتی، وظیفهٔ پوشش اجباری بیمهٔ کارگران مزد، حقوق‌بگیر و پوشش اختیاری صاحبان حرفه و شغل‌های آزاد را برعهده دارد
ستاد مرکزی سازمان
به منظور یک تشکیلات هدایت‌کننده زیرمجموعه‌ها و شرکت‌های تحت پوشش خود با برنامه‌ریزی کلان، ایجاد هماهنگی، کنترل عملیات و در نهایت اعمال مدیریت بر مبنای هدف، جهت رسیدن به اهداف سازمان فعالیت می‌نماید. ستاد مرکزی سازمان دارای معاونت‌هایی تخصصی است که شامل موارد زیر می‌شود:
معاونت اقتصادی و برنامه‌ریزی
معاونت امور اقتصادی و برنامه‌ریزی در جهت پاسخگویی به نیازهای حیاتی سازمان در امور برنامه‌ریزی و بودجه‌ریزی، برای بخش‌های امور بیمه‌ای، درمان و شرکت‌ها، تلفیق برنامه‌ها و بودجه‌ها با یکدیگر، رسیدگی کارآمد به وضعیت شرکت‌های تحت پوشش سازمان، نظارت و ارزشیابی امور سرمایه‌گذاری‌های مستقیم و غیرمستقیم، طراحی و تدوین راهبردها و استراتژی‌های سرمایه‌گذاری، جمع‌آوری تمامی آمار و اطلاعات مربوط به ذخائر مادی و فیزیکی سازمان و همچنین راهبری سیستم‌های رایانه‌ای.
این معاونت بر اساس الزامات فوق با دارا بودن ۴ دفتر به شرح زیر به کار خود ادامه می‌دهد:
- دفتر برنامه‌ریزی اقتصادی و اجتماعی
- دفتر امور ذخائر و سرمایه‌گذاری
- دفتر تلفیق برنامه و بودجه و امور شرکت‌ها
- دفتر آمار و محاسبات اقتصادی و اجتماعی
معاونت حقوقی و امور مجلس
معاونت حقوقی و امور مجلس در راستای پاسخگویی به مسائل گسترده حقوقی و قانونی و ضرورت ارتباط سازمان با مراجع قانونگذاری، قضایی و اجرایی و ارائه اطلاعات به نمایندگان مجلس و طرح مسائل در مجلس و کمیسیون‌های آن و دفاع از مصالح و اهداف سازمان و همچنین پیگیری، ردیابی و پاسخگویی به مکاتبات خاص با مقامات و مراجع فراسازمانی، این معاونت با ۳ دفتر به کار خود ادامه می‌دهد:
- دفتر امور حقوقی و دعاوی
- دفتر امور مجلس
- دفتر امور قوانین و مقررات
معاونت فنی و درآمد
معاونت فنی و درآمد به منظور انجام امور مربوط به مطالبات حق بیمه از کارفرمایان، رسیدگی به امور سوابق بیمه‌ای، انجام خدمات و تعهدات بلند مدت و کوتاه مدت به بیمه‌شدگان تأسیس شده‌است. ۵ اداره کل تحت نظر این معاونت فعالیت می‌کنند:
- اداره کل امور فنی مستمری‌ها
- اداره کل امور فنی بیمه‌شدگان
- اداره کل درآمد حق بیمه
- اداره کل نامنویسی و حساب‌های انفرادی
- اداره کل امور کارگزاری‌های رسمی
معاونت اداری مالی
- اداره کل آموزش و پژوهش
- اداره کل بودجه و تشکیلات
- اداره کل امور اداری
- اداره کل امور مالی
ساختار سازمانی
ماده یک قانون تأمین اجتماعی می‌گوید:
به منظور اجرا و تعمیم و گسترش انواع بیمه‌های اجتماعی و استقرار نظام هماهنگ و متناسب با برنامه‌های تأمین اجتماعی، همچنین موضوع قانون تأمین اجتماعی و سرمایه‌گذاری و بهره‌برداری از محل وجوه و ذخائر، سازمان مستقلی به نام «سازمان تأمین اجتماعی» وابسته به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی که در این قانون سازمان نامیده می‌شود، تشکیل می‌گردد. سازمان دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی و اداری و امور آن منحصراً طبقق اساسنامه‌ای که به تصویب هیئت وزیران می‌رسد اداره می‌شود.
ارکان
- هیئت امنا
- هیئت مدیره
- مدیرعامل
- هیئت نظارت
تعهدات و خدمات
تعهدات این سازمان برابر استانداردهای تعیین شده به وسیله سازمان بین‌المللی کار و سازمان بین‌المللی تأمین اجتماعی تنظیم شده‌است. مهمترین تعهدات و خدمات این سازمان بدین شرح است:
- مستمری بازنشستگی
- مستمری از کار افتادگی
- مستمری بازماندگان
- مقرری بیمه بیکاری
- غرامت دستمزد ایام بیماری
- غرامت دستمزد ایام بارداری
- پرداخت هزینه وسایل کمک پزشکی
- کمک هزینه ازدواج
- کمک هزینه کفن و دفن
آمار و ارقام
جمعیت تحت پوشش این سازمان بیش از ۱۴٫۸۰۰ میلیون نفر بیمه شده اصلی و بیش از ۳٫۸۰۰ میلیون نفر مستمری بگیر می‌باشد؛ که با در نظر گرفتن خانواده بیمه شدگان به نزدیک از ۴۲میلیون نفر می‌رسد.[۵]
منابع درآمد
طبق ماده ۲۸ قانون سازمان تأمین اجتماعی منابع درآمد سازمان بدین شرح است:
- حق بیمه
- درآمد حاصل از وجوه و ذخایر و اموال سازمان.
- وجوه حاصل از خسارات و جریمه‌های نقدی مقرر در این قانون
- کمک‌ها و هدایا
میزان حق بیمه از اول مهرماه تا پایان سال ۱۳۵۵ به میزان ۲۸٪ حقوق بود که ۷٪ آن به عهده بیمه شده و ۱۸٪ به عهده کارفرما و ۳٪ درصد به وسیله دولت تأمین می‌شد ولی طبق تبصره ۱ ماده ۲۸ این قانون حق بیمه سهم کارفرما به میزان ۲۰٪ افزایش یافت و با در نظر گرفتم سهم بیمه شده (۷٪) و دولت (۳٪) به ۳۰٪ مزد حقوق افزایش یافت. تبصره ۲ ماده ۲۸ قانون تأمین اجتماعی تصریح می‌کند دولت مکلف است حق بیمه سهم خود را به صورت یکجا در بودجه کل کشور تصویب و به سازمان پرداخت نماید.[۴]
سازمان‌های زیرمجموعه
- شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی (شستا)
شرکت سرمایه‌گذاری تأمین اجتماعی که به اختصار شستا نامیده می‌شود، در سال ۱۳۶۵ به منظور حفظ و ارتقاء ارزش ذخایر سازمان با سرمایه اولیه ۲۰ میلیارد ریال تأسیس شد و در سالهای بعد در طی چند مرحله مبادرت به افزایش سرمایه گردید.
- بانک رفاه کارگران
در اجرای تبصره ۳۹ قانون بودجه سال ۱۳۳۸ کل کشور و نیز ماده ۳۸ قانون تأمین اجتماعی، بانک رفاه کارگران با هدف ارائه خدمات بانکی در سراسر کشور و درجهت تأمین مسکن کارگران و تسهیل امور بانکی داخلی و خارجی و همچنین در رشته‌های تولیدی و انجام معاملات غیرمنقول در خدمت اقتصاد کشور با سرمایه اولیه ۴۰۰ میلیون ریال از محل منابع سازمان تأمین اجتماعی تأسیس و در سال ۱۳۴۰ شروع به فعالیت نمود.
- مؤسسه خدمات بهداشتی، درمانی میلاد سلامت تهران
مؤسسه خدمات بهداشتی و درمانی میلاد سلامت تهران (بیمارستان هزار تختخوابی میلاد) درابتدای سال۱۳۸۰ به منظور اداره بیمارستان هزار تختخوابی میلاد با ساختار مدیریت مستقل تأسیس گردیده‌است و تأمین قسمتی از نیازهای درمانی تخصصی کشور بخصوص بیمه شدگان سازمان تأمین اجتماعی را بعهده دارد.
- مؤسسه حسابرسی تأمین اجتماعی
مؤسسه حسابرسی تأمین اجتماعی در سال ۱۳۷۲ به صورت یک مؤسسه غیرتجاری تأسیس گردید.
- شرکت گروه پزشکی حکمت
شرکت گروه پزشکی حکمت در سال۱۳۷۱ تأسیس گردید و اداره بیمارستان صدر را بر عهده دارد.
- شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تأمین
شرکت مشاور مدیریت و خدمات ماشینی تأمین (مجری طرح جامع اتوماسیون سازمان تأمین اجتماعی) دارای گواهینامه نظام مدیریت کیفیت (ISO-9001:2008) و اولین دارنده گواهینامه ISO 10002 در حوزه فناوری اطلاعات کشور دارای رتبه‌بندی ممتاز ماخوذه از شورای عالی انفورماتیک (طی سالیان متوالی) در سال ۱۳۷۰ با هدف حضور فعال در عرصهICT و اجرای پروژه‌های مرتبط برای مجموعه‌های معظم دولتی و خصوصی تأسیس شد که ماحصل خدمات سنوات پیشین آن تدوین الگویی ملی در طراحی و پیاده‌سازی نظام اتوماسیون سازمان‌ها و موسسات بزرگ بوده‌است
- شرکت سرمایه‌گذاری خانه‌سازی ایران
شرکت سرمایه‌گذاری خانه‌سازی ایران درسال ۱۳۴۷ به صورت سهامی خاص با سرمایه‌ای به مبلغ ۱۰۰میلیون ریال و مالکیت سازمان تأمین اجتماعی تأسیس شد و در طی سالهای بعد سرمایه شرکت افزایش یافت.
- شرکت رفاه گستر تأمین اجتماعی
شرکت رفاه گستر تأمین اجتماعی در سال۱۳۷۶ با عنوان شرکت توسعه و تجهیز هتلهای سازمان تأمین اجتماعی تأسیس و موضوع فعالیت آن، برنامه‌ریزی و هدایت امور سیاحتی، زیارتی و رفاهی برای کارکنان شاغل، بازنشسته و مستمری بگیران تأمین اجتماعی و اداره مراکز رفاهی سازمان می‌باشد.
- مؤسسه املاک و مستقلات تأمین اجتماعی
مؤسسه املاک و مستقلات تأمین اجتماعی به منظور انجام فعالیت‌های خدماتی در امور نگهداری املاک و ساختمان‌های متعلق به سازمان، با شخصیت حقوقی مستقل و استقلال مالی و اداری در سال ۱۳۷۳ تأسیس گردید.
- مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی
«مؤسسه عالی پژوهش تأمین اجتماعی» به عنوان تنها مرکز پژوهشی سازمان تأمین اجتماعی در سال ۱۳۷۱ فعالیت خود را آغاز نمود. بیانیه مأموریت این مؤسسه ارائه انواع خدمات پژوهشی، آموزشی و مشاوره ای، همچنین اطلاع‌رسانی با هدف ارتقای دانش تأمین اجتماعی بوده و همواره با ارائه دیدگاه‌ها و راهکارهای علمی در راستای سیاست گذاری‌های مؤثر به منظور دستیابی سازمان به اهداف عالیه نظام تأمین اجتماعی کشور، کوشا بوده‌است.
- سهام چندین بانک و شرکت‌های معتبر در زمینه راه وساختمان، دارو سازی، سیمان، پتروشیمی، پالایشگاه، نفت و گاز، راه آهن جمهوری اسلامی، دخانیات، دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری و…
مدیریت ارشد
روسای سازمان تأمین اجتماعی:
- احمد بختیاری (از ۱۳۲۹ تا ۱۳۳۱)
- محسن خواجه‌نوری (از ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۳)
- دکتر محمد مهران (از مرداد ۱۳۳۳ تا اسفند ۱۳۳۳)
- دکتر غلامرضا کیان (از اسفند ۱۳۳۳ تا اسفند ۱۳۳۵)
- عیسی آپتین (از ۱۳۳۵ تا تیر ۱۳۳۹)
- دکتر رضا سرداری (از تیر ۱۳۳۹ تا شهریور ۱۳۳۹)
- عطاالله خسروانی (از شهریور ۱۳۳۹ تا ۱۳۴۰)
- مهندس محمد زاوش (از ۱۳۴۰ تا ۱۳۴۸)
- جمشید فرمانفرمائیان (از فروردین ۱۳۴۸ تا مهر ۱۳۴۸)
- کورس آموزگار (از مهر ۱۳۴۸ تا ۱۳۴۹)
- منوچهر نیک‌پور (از ۱۳۴۹ تا ۱۳۵۲)
- فضل‌الله معتمدی (از ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۳)
- حیدرقلی عمرانی (از ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۵)
- محمدرضا نقابت (از ۱۳۵۵ تا ۱۳۵۷)
- حیدرقلی عمرانی (از اردیبهشت ۱۳۵۷ تا بهمن ۱۳۵۷)
- مهندس محمد زاوش (از بهمن ۱۳۵۷ تا آبان ۱۳۵۸)
- سید مهدی اسدی خوانساری (از آبان ۱۳۵۸ تا شهریور ۱۳۵۹)
- محمد مقدسی (از شهریور ۱۳۵۹ تا مهر ۱۳۵۹)
- هاشم جعفری معیری (از مهر ۱۳۵۹ تا اسفند ۱۳۵۹)
- سیدابوالفضل غرضی موسوی خواجویی (از اسفند ۱۳۵۹ تا آذر ۱۳۷۰)
- محمدحسن طریقت منفرد (موقت)
- مهدی کرباسیان (از آذر ۱۳۷۰ تا مهر ۱۳۷۶)
- محمد ستاری‌فر (از مهر ۱۳۷۶ تا شهریور ۱۳۸۰)
- محمدحسین شریف زادگان (از شهریور ۱۳۸۰ تا مرداد ۱۳۸۳)
- غلامرضا سلیمانی امیری (از مرداد ۱۳۸۳ تا آذر ۱۳۸۴)
- داود مددی (از آبان ۱۳۸۴ تا تیر ۱۳۸۶)
- حسین‌علی ضیایی (از تیر ۱۳۸۶ تا اسفند ۱۳۸۷)
- علی ذبیحی (از اسفند ۱۳۸۷ تا مرداد ۱۳۸۸)
- رحمت‌الله حافظی (از مرداد ۱۳۸۸ تا دی ۱۳۹۰)
- سید مجید موسویان (از دی ۱۳۹۰ تا اسفند ۱۳۹۰) (موقت)
- سعید مرتضوی (از اسفند ۱۳۹۰ تا مرداد ۱۳۹۲)
- تقی نوربخش (از شهریور ۱۳۹۲ )
منبع ویکی پدیا
عکس :سایت تامین اجتماعی