آیین نامه تعیین سقف حق بیمه شخص ثالث و نحوه تخفیف، افزایش یا تقسیط آن

وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ وزارت بھداشت، درمان و آموزش پزشکی

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ـ وزارت کشور ـ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروھای مسلح

ھیأت وزیران در جلسه ۱۳۹۶/۷/۲۶ به پیشنھاد بیمه مرکزی جمھوری اسلامی ایران و تأیید شورای عالی بیمه سلامت کشور و به استناد ماده (١٨)قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه ـ مصوب ١٣٩۵ـ ، آیین نامه تعیین سقف حق بیمه شخص ثالث و نحوه تخفیف، افزایش یا تقسیط آن را به شرح زیر تصویب کرد:

آیین نامه تعیین سقف حق بیمه شخص ثالث و نحوه تخفیف، افزایش یا تقسیط آن

ماده١ـ در این آیین نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند و سایر اصطلاحات تابع تعاریف مندرج در قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه ـ مصوب ١٣٩۵ـ است:

الف ـ قانون: قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه ـ مصوب ١٣٩۵ـ

ب ـ بیمه شخص ثالث: بیمه موضوع ماده (٢)قانون

پ ـ بیمه گر: شرکت سھامی بیمه ایران و یا ھر شرکت بیمه غیردولتی که مجوز فعالیت در رشته بیمه شخص ثالث از بیمه مرکزی را داشته باشد.

ت ـ بیمه گذار: ھر شخص حقیقی یا حقوقی اعم از مالک وسیله نقلیه یا متصرف آن که قرارداد بیمه شخص ثالث را با بیمه گر منعقد می کند.

ث ـ حق بیمه پایه: حق بیمه ای که قبل از اعمال ھرگونه افزایش یا کاھش بابت مواردی از قبیل نوع کاربری و سابقه رانندگی و بیمه ای دارنده برای یک نوع وسیله نقلیه تعیین می شود.

ج ـ ھزینه خسارت واقع شده: خسارت پرداختی در ھر سال مالی به اضافه خسارت معوق پایان آن سال منھای خسارت معوق ابتدای آن سال.

ماده٢ـ سقف نرخ ھای حق بیمه پایه بیمه شخص ثالث از حاصل جمع اقلام ھزینه ای منھای درآمد سرمایه گذاری به علاوه حاشیه سود به شرح زیر تعیین می شود:

الف ـ اقلام ھزینه ای:

١ـ ھزینه خسارت شامل مجموع ھزینه خسارت واقع شده و ھزینه ھای رسیدگی و ارزیابی خسارت بیمه شخص ثالث است.

٢ـ ھزینه اداری و عمومی شامل سھم بیمه شخص ثالث از کل ھزینه ھای اداری و عمومی بیمه گران است و به نسبت سھم حق بیمه صادره بیمه شخص ثالث از کل حق بیمه صادره بیمه گران محاسبه می شود. حداکثر این ھزینه که می تواند در تعیین حق بیمه منظور شود، شش درصد حق بیمه صادره بیمه شخص ثالث است.

٣ـ ھزینه کارمزد فروش و صدور شامل کارمزد و ھزینه صدور پرداختی به نمایندگان یا کارگزاران رسمی بیمه بابت شخص ثالث است. حداکثر این ھزینه که می تواند در تعیین حق بیمه منظور شود، شش درصد حق بیمه صادره بیمه شخص ثالث است.

۴ـ ھزینه ھای قانونی موضوع بند (الف) ماده (٢۴)قانون، ماده (٣٠)قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (٢) ـ مصوب ١٣٩٣ـ و مبالغی که بر اساس قوانین مربوط توسط بیمه گران به حساب خزانه واریز می شود تا در اختیار دستگاه اجرایی ذیربط قرار گیرد.

ب ـ درآمد سرمایه گذاری:

سود حاصل از سرمایه گذاری ذخایر فنی بیمه شخص ثالث که از حاصل ضرب کل سود حاصل از سرمایه گذاری ذخایر فنی بیمه ھای غیرزندگی در نسبت سھم ذخایر فنی این بیمه از کل ذخایر فنی بیمھ ھای غیرزندگی به شرح زیر محاسبه می شود و از اقلام ھزینه ای کسر می گردد:

ذخایر فنی بیمه شخص ثالث × کل سود حاصل از سرمایه گذاری ذخایر فنی بیمه ھای غیرزندگی = درآمد سرمایه گذاری کل ذخایر فنی بیمه ھای غیرزندگی

پ ـ حاشیه سود:

سودی که پس از محاسبات فوق (کسر ھزینه ھا و درآمد سرمایه گذاری ھای موضوع بندھای (الف) و (ب) این ماده) بابت سرمایه گذاری و خطرپذیری سھامداران شرکت بیمه در محاسبات مربوط به تعیین حق بیمه شخص ثالث منظور می شود. حداکثر سودی که می تواند در تعیین حق بیمه منظور شود، حداکثر ده درصد حق بیمه صادره است.

تبصره١ـ اقلام ھزینه ای و درآمد سرمایه گذاری موضوع این ماده بر اساس تلفیق اطلاعات آخرین صورت ھای مالی سالانه حسابرسی شده کلیه بیمه گذارانی که در بیمه شخص ثالث فعالیت داشته اند و سایر اطلاعات مورد تأیید بیمه مرکزی از قبیل آمار حوادث رانندگی و تعداد وسایل نقلیه، برای سال مورد نظر محاسبه می شود.

تبصره٢ـ در اجرای بند (پ) ماده (١٨)قانون، حداکثر سود موضوع بند (پ) این ماده برای خودروھای سواری ارزان قیمت اقشار متوسط و ضعیف پنج درصد و برای موتور سیکلت سه درصد حق بیمه صادره تعیین می شود. مصادیق خودروھای سواری ارزان قیمت در نرخ نامه موضوع تبصره (٣)ماده (١٨)قانون مشخص می شود.

تبصره٣ـ نرخ ھای حق بیمه پایه که مطابق این ماده و با رعایت فرایند مندرج در ماده (٣ (این آیین نامه توسط شورای عالی بیمه سلامت کشور محاسبه و ابلاغ می شود در سقف نرخ ھای مقرر در تصویب نامه شماره ٣۴۶٠٨/ت۴١۵٧۴ک مورخ ۱۳۹۰/۲/۱۹ مجاز است.

ماده٣ـ بیمه مرکزی قبل از شروع ھر سال، نرخ حق بیمه پایه ھر یک از انواع وسایل نقلیه را با رعایت سقف ھا و الزامات مقرر در ماده (٢)این آیین نامه محاسبه و به عنوان نرخ نامه حق بیمه موضوع تبصره (٣)ماده (١٨)قانون به شورای عالی بیمه سلامت کشور پیشنھاد می نماید و پس از تعیین نرخ حق بیمه پایه توسط شورای یادشده، حق بیمه پایه انواع وسایل نقلیه را بر اساس نرخ نامه مصوب آن شورا محاسبه و به بیمه گر ابلاغ می نماید. بیمه گر و نمایندگان وی مکلفند جدول مبالغ حق بیمه را در معرض دید متقاضیان قرار دھند.

ماده۴ـ حق بیمه پایه آن دسته از وسایل نقلیه ای که مشمول ھر یک از بندھای جدول زیر باشند، به میزان درصدھای تعیین شده افزایش می یابد:

ماده۵ ـ به حق بیمه پایه آن دسته از وسایل نقلیه که مشمول ھر یک از بندھای جدول زیر باشند، به میزان درصدھای تعیین شده تخفیف تعلق می گیرد:

ماده۶ ـ در صورتی که خسارتی از محل بیمه نامه پرداخت نشود، بیمه گر موظف است پس از اعمال تخفیفات موضوع ماده (۵)این آیین نامه، از سال دوم به بعد ھنگام تجدید بیمه نامه به ازای ھر سال پنج درصد و حداکثر ھفتاد درصد تخفیف عدم خسارت در حق بیمه پایه موضوع ماده (٣)این آیین نامه اعمال نماید. این تخفیف در جدول موضوع تبصره (٢)این ماده به عنوان واحد محسوب می شود.

تبصره١ـ مادامی کـه درصد تخفیف عدم خسارتی که به موجب مقررات قبلی به دارنده تعلق گرفته است بیش از درصدھای متعلقه طبق این آیین نامه باشد، ھنگام تجدید بیمه نامه درصد تخفیف قبلی ملاک عمل قرار می گیرد.

تبصره٢ـ درصد تخفیف عدم خسارت آن دسته از دارندگانی که در مدت اعتبار بیمه نامه موجب پرداخت خسارت از محل بیمه نامه شوند، ھنگام تجدید بیمه نامه به تناسب نوع و تعداد خسارت، به شرح جدول زیر کاھش می یابد:

تبصره ٣ـ در صورتی که در طول مدت اعتبار بیمه نامه، در یک حادثه بیمه گر ھم خسارت مالی و ھم خسارت بدنی پرداخت نموده باشد، صرفاً واحدھای مقرر برای خسارت ھای بدنی ملاک محاسبه خواھند بود.

تبصره ۴ـ در صورتی که دارنده فاقد تخفیف باشد یا کاھش میزان تخفیف وی براساس جدول فوق بیش از درصد تخفیف سال ھای قبل باشد، حق بیمه پایه موضوع ماده (٣) این آیین نامه معادل مابه التفاوت آنھا افزایش خواھد یافت.

ماده٧ـ حق بیمه پایه ای که با رعایت ماده (٣) این آیین نامه تعیین می شود، برای بیمه نامه ھای با مدت یک سال است و چنانچه مدت بیمه نامه کمتر از یک سال باشد، حق بیمه پایه آن به شرح جدول زیر محاسبه خواھد شد:

ماده٨ ـ بیمه گر مجاز است با رعایت شرایط زیر حق بیمه شخص ثالث بیمه نامه ھای یک ساله را به صورت اقساطی دریافت نماید:

الف ـ در صورتی که شخص حقوقی متعھد شود که اقساط حق بیمه وسایل نقلیه متعلق به خود یا کارکنان خود و یا والدین، ھمسر و یا اولاد کارکنان را از حقوق آنھا کسر و در وجه بیمه گر پرداخت نماید، باید حداقل بیست و پنج درصد مبلغ حق بیمه ھمزمان با صدور بیمه نامه دریافت گردد و باقیمانده حق بیمه به نحوی تقسیط شود که کل حق بیمه حداکثر در شش ماه اول اعتبار بیمه نامه وصول شود.

ب ـ برای سایر اشخاص حقیقی در صورتی که حداقل پنجاه درصد مبلغ حق بیمه ھمزمان با صدور بیمه نامه دریافت گردد و باقیمانده

حق بیمه به نحوی تقسیط شود که کل حق بیمه حداکثر در شش ماه اول اعتبار بیمه نامه وصول شود.

تبصره١ـ بیمه گر موظف است در بیمه نامه قسطی مبلغ ھر قسط و سررسید آن را درج نماید.

تبصره٢ـ در صورت انتقال مالکیت وسیله نقلیه به دیگری، انتقال گیرنده مسئول پرداخت اقساط باقیمانده حق بیمه (اعم از سررسید شده یا سررسید نشده) خواھد بود.

تبصره٣ـ تاخیر در پرداخت یا عدم پرداخت اقساط حق بیمه رافع مسئولیت بیمه گر در قبال زیان دیدگان و سایر اشخاص ذی نفع نیست و بیمه گر موظف به ایفای تعھدات قانونی مربوط است.

ماده٩ـ چنانچه بیمه گذار، بیمه گر جدیدی را برای تجدید بیمه شخص ثالث انتخاب نماید، بیمه گر جدید موظف است با توجه به سوابق قبلی وی طبق مفاد این آیین نامه، حق بیمه مربوط را با اعمال تخفیفات و اضافه نرخ ھای وی محاسبه و دریافت نماید.

ماده١٠ـ نیروی انتظامی جمھوری اسلامی ایران موظف است ظرف سه ماه پس از تاریخ ابلاغ این آیین نامه، امکان دسترسی بیمه مرکزی و صندوق تامین خسارت ھای بدنی را به سوابق تخلفات و تصادفات رانندگان و نمرات منفی ثبت شده فراھم نماید تا در اختیار بیمه گر قرار گیرد.

ماده١١ـ نحوه اجرای این آیین نامه در خصوص ثبت اطلاعات و بیمه نمودن خودروھای نیروھای مسلح و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروھای مسلح و سازمان ھای وابسته و خودروھای متعلق به دستگاه ھای امنیتی طبق دستورالعمل مشترکی خواھد بود که توسط بیمه مرکزی و وزارتخانه ھای دفاع و پشتیبانی نیروھای مسلح و اطلاعات تھیه و ابلاغ می شود.