تامین ۲۴ / پس از تصویب قانون تعیین‌تکلیف مصوب ۱۷مهر۹۲ مجلس که درباره بازنشستگی بیمه‌شدگان دارای۱۰سال سابقه پرداخت حق‌بیمه یا کمتر است، چنانچه بیمه‌شده‌ای بعد از ۱۴مهر۹۰ به سن ۶۰ سالگی رسیده باشد (۵۵ سال برای خانم‌ها) و ۱۰سال سابقه بیمه‌پردازی آ‌ن‌ها تکمیل شده باشد، برای بازنشستگی نیازی به دارا بودن حداقل ۲۰ سال سابقه ندارند و می‌توانند بازنشسته شوند.

در این صورت حقوق بازنشستگی این افراد (اعم از زنان و مردان) بدون رعایت ماده ۱۱۱ قانون تامین‌اجتماعی برقرار می‌شود، یعنی میزان حقوق بازنشستگی آنان الزاماً با حداقل دستمزد ماهانه هر سال افزایش نمی‌یابد. در این شماره ضمن پاسخ به چند سوال در این زمینه به شرح و توضیح قانون مذکور می‌پردازیم.

قانون تعیین‌تکلیف اشخاصی که ۱۰سال و کمتر حق‌بیمه پرداخت کرده‌اند شامل چه افرادی است؟

مشمولان این قانون برای ارائه درخواست بازنشستگی عبارت‌اند از:

الف- آن‌دسته از بیمه‌شدگان متقاضی بازنشستگی که دارای حداقل ۶۰ سال تمام سن برای مردان و ۵۵ سال تمام سن برای زنان بوده و دارای حداقل ۱۰ سال تمام سابقه پرداخت حق بیمه باشند.

ب- بیمه‌شدگانی که دارای حداقل ۱۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه بوده و در اجرای مقررات جاری طبق آرای کمیسیون‌های پزشکی موضوع ماده ۹۱ قانون تامین‌اجتماعی از کارافتاده کلی شناخته شده، ولی حائز شرایط دریافت مستمری (به‌علت دارا نبودن شرایط ماده ۷۵ قانون) نشده باشند و سن متقاضیان مرد کمتر از ۶۰سال و زن کمتر از ۵۵ سال باشد.

نکته: چنانچه میزان سابقه افراد  فوق (بندهای الف و ب) کمتر از ۱۰سال باشد، متقاضیان برقراری مستمری می‌توانند با پرداخت حق‌بیمه سنوات کمتر از ۱۰سال سهم بیمه شده و کارفرما طبق فرمول زیر به نسبت ۱۰سال سابقه بازنشسته شوند.

۳۳درصد *حداقل دستمزد روزانه سال پرداخت* مدت کسری ۱۰سال سابقه به روز=مبلغ حق بیمه کسری ۱۰ سال سابقه

به‌عنوان مثال، مبلغ حق بیمه جهت کسری ۱۰سال برای هر یک سال با نرخ سال ۱۳۹۷ مبلغ

۴۴۶۱۷۴۵۰=۳۳%*۳۷۰۴۲۳*۳۶۵ ریال است که در آن عدد ۳۷۰۴۲۳ حداقل دستمزد روزانه امسال به ریال است.

حداقل مستمری قابل‌پرداخت به متقاضیان بازنشستگی بر اساس سنوات پرداخت حق‌بیمه چقدر است؟

حداقل مستمری ماهانه قابل پرداخت برابر است با یک سی‌ام سنوات پرداخت حق بیمه ضرب‌در حداقل دستمزد سال تقاضا. به‌عنوان مثال، فردی که امسال بخواهد با ۱۰سال سابقه بازنشسته شود، میزان حقوق مستمری ماهانه وی حداقل  ۳۷۰۴۲۳۰=۳۰÷ (۳۷۰۴۲۳*۳۰*۱۰) ریال خواهد بود. البته واضح است که  هر قدر میزان سابقه این‌گونه متقاضیان از ۱۰ سال بیشتر باشد، میزان مبلغ مستمری ماهانه آنان از مبلغ ۳۷۰۴۲۳۰ ریال بیشتر خواهد بود.

در صورتی‌که فرد بازنشسته‌ای که بر اساس قانون سنوات پرداخت حق بیمه بازنشسته شده فوت کند، میزان مستمری پرداختی به بازماندگان وی چقدر است؟

در این‌صورت بازماندگان حائز شرایط وی عیناً از مستمری زمان فوت و سایر مزایای متعلقه (عیدی و …) به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه متوفی برخوردار خواهند شد. به‌عنوان مثال، میزان عیدی پرداختی به فردی که با ۱۰ سال سابقه بازنشسته شده، معادل یک‌سوم عیدی مستمری‌بگیران با حقوق کامل است.

اینجانب با ۶۱ سال سن و ۱۶ سال سابقه بر اساس سنوات پرداخت حق‌بیمه، بازنشسته شدم. حال با توجه به اینکه میزان مستمری بازنشستگی بنده کمتر از حداقل دستمزد سال است آیا می‌توانم مجدداً بیمه خود را ادامه دهم تا با ۲۰ سال سابقه و حداقل دستمزد سال بازنشسته شوم؟

بله، در صورت ارائه درخواست بازنشستگی و دریافت مستمری، می‌توانید با انصراف کتبی از دریافت مستمری، نسبت به ادامه بیمه‌پردازی خود (از جمله اشتغال به‌کار مجدد یا بیمه‌پردازی به‌صورت بیمه‌اختیاری یا مشاغل آزاد و…)  تا رسیدن به شرایط بازنشستگی فعلی، بازنشسته شوید.

آیا زن بیمه‌شده قالی‌باف که حداقل ۵۵ سال سن و سابقه  ۱۰ ساله دارد که ۴ سال آن مربوط به سابقه بیمه قالی‌بافان با نرخ ۱۴درصد و ۶ سال آن سابقه قالی‌بافان کددار با نرخ ۲۷درصد است، می‌تواند بر اساس سنوات پرداخت حق‌بیمه بازنشسته شود؟

بله، البته به‌شرط پرداخت مابه‌التفاوت کسری ۱۰سال سابقه یا کامل‌کردن سوابق بیمه قالی‌بافان ۱۴درصد خود، توضیح اینکه سوابق «قالی‌بافان عادی ۱۴درصد» با توجه به نرخ آن به میزان نصف سابقه با نرخ کامل محاسبه می‌شود و چنانچه کسی بخواهد سوابق قالی‌بافان ۱۴درصد خود را تکمیل کرده تا کل مدت آن (بدون نصف‌شدن) در میزان سنوات بازنشستگی محاسبه شود، برای تکمیل کردن آن باید مبلغی را به‌عنوان مابه‌التفاوت پرداخت کند که فرمول آن به شکل زیر است:

 میزان مابه‌التفاوت برای تکمیل سابقه قالی‌بافان ۱۴درصد به سابقه با نرخ کامل برابر است با دو برابر مجموع حق بیمه‌های پرداختی با نرخ ۱۴درصد- (۵/۲۲درصد* حداقل دستمزد سال پرداخت تفاوت* مدت کل سابقه قالی‌بافان ۱۴درصد به روز)

اما محاسبات ریاضی نشان می‌دهد در این شرایط مبلغی که بابت کسری ۱۰ سال سابقه  که با اولین فرمول این متن محاسبه می‌شود از مبلغی که با فرمول اخیر برای تکمیل سوابق قالی‌بافان به سوابق کامل باید پرداخت شود، کمتر است.

بنابراین بهتر است این بیمه شده با پرداخت حق‌بیمه کسری ۱۰سال سابقه که بر اساس فرمول اول این نوشتار با نرخ امسال به میزان ۸۹۲۳۴۹۰۰=۴۴۶۱۷۴۵۰ *۲ ریال است با ۱۰سال سابقه بازنشسته شود.

منبع: هفته‌نامه آتیه نو